معرفی برند بویینگ
برند بویینگ یکی از تأثیرگذارترین برندهای صنعتی در جهان است که در زمینه طراحی، تولید و پشتیبانی از هواپیماهای تجاری، نظامی، فضاپیماها و سیستمهای پیشرفته هوافضا فعالیت میکند. این برند با بیش از ۱۰۰ سال سابقه، بهعنوان یکی از پیشگامان تکنولوژی در حوزه هوانوردی و فضانوردی شناخته میشود.
نام برند بویینگ مترادف با نوآوری، اعتماد و قدرت است؛ کیفیتی که توانسته این شرکت را در برابر چالشهای اقتصادی، سیاسی و فناورانه مقاوم نگه دارد.
زمینه های فعالیت برند بویینگ
زمینههای فعالیت برند بویینگ بسیار گسترده و متنوع هستند، چرا که این شرکت یکی از بزرگترین تولیدکنندگان هواپیما و پیمانکاران فناوریهای پیشرفته در جهان محسوب میشود. در ادامه، بهطور دقیق به مهمترین حوزههای فعالیت برند بویینگ اشاره میکنم:
هواپیما های تجاری (Commercial Airplanes)
برند بویینگ یکی از دو قطب اصلی ساخت هواپیماهای مسافربری در دنیاست (در کنار ایرباس). این بخش از مهمترین و سودآورترین حوزههای فعالیت برند بویینگ است. محصولات اصلی این بخش عبارتند از:
- Boeing 737 (NG و MAX): پرفروشترین هواپیمای مسافربری در جهان
- Boeing 747: هواپیمای چهار موتوره پهنپیکر
- Boeing 777 و ۷۷۷X: دوربرد و اقتصادی
- Boeing 787 Dreamliner: سبک، مدرن و با مصرف سوخت کم
این هواپیما ها توسط شرکت های هواپیمایی سراسر جهان استفاده میشوند.
سیستم های دفاعی، فضایی و امنیتی (Defense, Space & Security)
برند بویینگ یکی از تأمینکنندگان اصلی تجهیزات نظامی و فضایی برای دولت ایالات متحده و دیگر کشورهاست. این بخش شامل:
هواپیما های نظامی مانند:
- F/A-18 Super Hornet
- EA-18G Growler
- KC-46 Pegasus (هواپیمای سوخترسان)
هواپیما های بدون سرنشین (پهپادها)
- MQ-25 Stingray (پهپاد سوخترسان نیروی دریایی)
- سیستمهای نظارتی و جاسوسی
ماهواره ها و فضاپیما ها
- همکاری با ناسا در پروژه Starliner برای سفرهای سرنشیندار به ایستگاه فضایی
- ساخت ماهوارههای مخابراتی، نظامی و تجاری
خدمات جهانی (Global Services)
این بخش از برند بویینگ خدمات پشتیبانی، نگهداری و مدیریت ناوگان هواپیماها را برای مشتریان ارائه میدهد. فعالیتهای این حوزه عبارتند از:
- تأمین قطعات یدکی
- تعمیر و نگهداری پیشرفته
- آموزش خلبانان و کارکنان فنی
- پشتیبانی لجستیکی برای ناوگانهای نظامی و غیرنظامی
- آنالیز دادههای پروازی و نگهداری پیشبینانه با استفاده از هوش مصنوعی
تحقیق و توسعه (Boeing Research & Technology)
برند بویینگ سرمایهگذاری گستردهای در زمینه نوآوری، آیندهپژوهی و توسعه فناوریهای نوین دارد. برخی زمینههای تحقیقاتی عبارتند از:
- ساخت هواپیماهای الکتریکی و هیبریدی
- استفاده از سوختهای زیستی و پاک
- طراحی بدنههای کامپوزیتی سبکتر و مقاومتر
- هوش مصنوعی در کنترل پرواز و سیستمهای ناوبری
- امنیت سایبری در حملونقل هوایی
- واقعیت مجازی برای شبیهسازی آموزشی
فضانوردی و اکتشافات فضایی
برند بویینگ در همکاری با ناسا و نهادهای بینالمللی، در پروژههای فضایی مهمی شرکت دارد. مأموریتهایی مانند:
- توسعه فضاپیمای Starliner برای انتقال فضانوردان به ایستگاه فضایی بینالمللی
- مشارکت در پروژه Artemis برای بازگشت انسان به ماه
- طراحی سامانههای ارتباطی و حملونقل بین سیارهای

تاریخچه برند بویینگ؛ از کارگاه چوبی تا پروژه های فضایی
آغاز ماجرا: تولد یک رویا (۱۹۱۶)
برند بویینگ در ۱۵ جولای ۱۹۱۶ توسط ویلیام ادوارد بویینگ (William E. Boeing)، یک کارآفرین آمریکایی علاقهمند به هوانوردی، تأسیس شد. او با همکاری یک مهندس نیروی دریایی به نام جرج وستروِلت، اولین هواپیمای خود را با نام B&W Seaplane ساخت.
اولین کارگاه بویینگ در شهر سیاتل (ایالت واشینگتن) و در یک انبار چوب واقع شده بود. همین مکان بعدها به نمادی از نقطه شروع غول هوافضای جهانی تبدیل شد.
ورود به جنگ جهانی اول (۱۹۱۷–۱۹۱۸)
در سال ۱۹۱۷، شرکت بهطور رسمی به Boeing Airplane Company تغییر نام داد. با شروع جنگ جهانی اول، بویینگ سفارشهایی برای ساخت هواپیماهای نظامی دریافت کرد. این شروعی مهم برای رشد و شناختهشدن برند بویینگ بود.
دهه ۱۹۲۰ و گسترش تجاری
پس از پایان جنگ، بویینگ به صنعت حملونقل پستی و هوایی وارد شد. در سال ۱۹۲۷، شرکت Boeing Air Transport را راهاندازی کرد که بعدها بخشی از سیستم حملونقل هوایی ایالات متحده شد.
در همین دوره، هواپیماهای مهمی مانند Model 40 طراحی شدند که برای حملونقل مسافران و محمولهها مورد استفاده قرار گرفتند.
ایجاد هولدینگ United Aircraft and Transport (1930s)
در دهه ۳۰، بویینگ شرکت خود را گسترش داد و یک هولدینگ عظیم به نام United Aircraft and Transport Corporation ایجاد کرد. اما با تصویب قانون ضدانحصار در آمریکا، این هولدینگ در سال ۱۹۳۴ منحل شد و بویینگ به عنوان یک شرکت مستقل به فعالیت خود ادامه داد.
در همین سال، ویلیام بویینگ از مدیریت شرکت کنارهگیری کرد.
دوران طلایی و جنگ جهانی دوم (۱۹۳۹–۱۹۴۵)
با آغاز جنگ جهانی دوم، برند بویینگ به یکی از مهمترین تأمینکنندگان هواپیماهای نظامی برای ارتش ایالات متحده تبدیل شد. از جمله محصولات مشهور این دوره:
- B-17 Flying Fortress
- B-29 Superfortress (هواپیمایی که بمبهای اتمی روی هیروشیما و ناکازاکی را حمل کرد)
در این دوران، برند بویینگ بهعنوان یک نماد ملی در صنعت دفاعی آمریکا شناخته شد.
دهه ۱۹۵۰: ورود به عصر جت ها
با پایان جنگ، برند بویینگ وارد بازار هواپیماهای جت شد. مهمترین اتفاق این دهه، معرفی Boeing 707 در سال ۱۹۵۷ بود؛ اولین جت مسافربری تجاری بویینگ که عصری جدید در سفرهای هوایی را آغاز کرد.
این مدل آغازگر دوران تسلط برند بویینگ بر بازار جهانی شد.
دهه ۱۹۶۰ و معرفی غول آسمان ها
در دهه ۶۰، برند بویینگ دست به طراحی جسورانهای زد: ساخت Boeing 747، اولین هواپیمای پهنپیکر و چهار موتوره جهان. این هواپیما که در سال ۱۹۷۰ وارد خدمت شد، لقب “ملکه آسمانها” را گرفت و بهسرعت به نماد سفرهای بینالمللی تبدیل شد.
دوران رقابت و فناوری (۱۹۸۰–۱۹۹۰)
در این دوران، برند بویینگ به توسعه مدلهای اقتصادیتر مانند ۷۵۷، ۷۶۷ و بعدها ۷۷۷ پرداخت. همچنین رقابت بین بویینگ و ایرباس (که از دهه ۷۰ آغاز شده بود) شدت گرفت.
در سال ۱۹۹۵، Boeing 777 با فناوریهای پیشرفته پروازی عرضه شد و مورد تحسین جهانی قرار گرفت.
ادغام تاریخی با McDonnell Douglas (1997)
یکی از مهمترین نقاط عطف در تاریخچه برند بویینگ، ادغام با شرکت مکدانل داگلاس در سال ۱۹۹۷ بود. این ادغام باعث شد بویینگ از نظر منابع فنی، مهندسی و نظامی قویتر شود.
لوگوی معروف “طرح مارپیچی مکدانل داگلاس” نیز پس از این ادغام به بخشی از طراحی برند بویینگ اضافه شد.
دهه ۲۰۰۰؛ نوآوری و بحران ها
در سال ۲۰۰۴، برند بویینگ پروژه ۷۸۷ Dreamliner را معرفی کرد؛ هواپیمایی با بدنهی کامپوزیتی، مصرف سوخت کم و راحتی بیشتر برای مسافران. Dreamliner یکی از پیشرفتهترین پروژههای تاریخ بویینگ بود.
اما در این دهه، برند بویینگ با چالشهایی هم روبهرو شد:
- مشکلات تأخیر در تحویل Dreamliner
- رقابت شدید با ایرباس در بازار A350
- چالشهای فنی و مهندسی در برخی برنامهها
بحران ۷۳۷ MAX (2018–۲۰۲۰)
یکی از تاریکترین فصلهای تاریخ برند بویینگ، سوانح مرگبار ۷۳۷ MAX در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ بود. این دو سانحه باعث کشتهشدن صدها نفر شد و هواپیماهای این مدل به مدت دو سال زمینگیر شدند.
برند بویینگ اعتبار خود را به شدت از دست داد و با تحقیقات فدرال، جریمههای سنگین و تغییرات مدیریتی گسترده روبهرو شد.
بازسازی و نگاه به آینده (۲۰۲۰–اکنون)
در سالهای اخیر، بویینگ تلاش کرده با بازسازی برند، بهبود شفافیت، توسعه فناوریهای پایدار و همکاریهای فضایی، اعتماد مشتریان را بازسازی کند.
- پروژههای فضایی مانند Starliner با ناسا
- همکاری در پروژههای ماه و مریخ
- تمرکز بر سوختهای پایدار (SAF)
- طراحی نسل جدید هواپیماهای سبز و هوشمند
تحلیل لگو و شعار برند بویینگ
لوگوی برند بویینگ ترکیبی است از تایپوگرافی ساده، مدرن و مقتدر با یک نماد منحنیشکل که یادآور مدار زمین یا مسیر پرواز فضاپیماهاست. این منحنی الهامگرفته از لوگوی شرکت مکدانل داگلاس (که در سال ۱۹۹۷ با بویینگ ادغام شد) بوده و پیام حرکت، پیشرفت و آیندهنگری را منتقل میکند. استفاده از رنگ آبی در لوگو نیز انتخابی هوشمندانه است؛ رنگی که مفاهیمی مانند اعتماد، امنیت، دقت و آرامش را در ذهن مخاطب تداعی میکند و در صنعت هوافضا از اهمیت بالایی برخوردار است. فونت بزرگ و تمامحروف کلمه BOEING قدرت، ثبات و جایگاه جهانی برند را بهخوبی بازتاب میدهد.
از سوی دیگر، شعار برند بویینگ یعنی “Forever New Frontiers” (همیشه مرزهای نو)، تجلی روح بلندپرواز و نوآور این شرکت است. این شعار بهخوبی فلسفه وجودی بویینگ را بیان میکند: کشف مرزهای تازه در آسمان، زمین و حتی فضا. این رویکرد آیندهمحور نشاندهنده تعهد برند به پیشرفتهای فناورانه، اکتشافات فضایی و نقش راهبردیاش در آینده صنعت هوافضا است. بهطور کلی، لوگو و شعار برند بویینگ کاملاً هماهنگ با هویت برند طراحی شدهاند و تصویری از جسارت، تکنولوژی و رهبری جهانی را در ذهن مخاطب تثبیت میکنند.
مکان دفتر مرکزی برند بویینگ؛ تصمیمی استراتژیک در مسیر آینده
از سال ۲۰۲۲، برند بویینگ دفتر مرکزی خود را به شهر آرلینگتون در ایالت ویرجینیا منتقل کرده است؛ شهری که در نزدیکی واشینگتن دیسی و قلب تصمیمگیریهای سیاسی و نظامی ایالات متحده قرار دارد. این جابجایی استراتژیک، به بویینگ امکان میدهد تا ارتباطی سریعتر و مؤثرتر با نهادهای کلیدی همچون پنتاگون، ناسا و سایر سازمانهای فدرال برقرار کند. پیش از آن، دفتر مرکزی بویینگ در شیکاگو مستقر بود، اما فاصله جغرافیایی با مراکز حکومتی، مانعی برای چابکی در تصمیمگیریهای استراتژیک محسوب میشد.
آرلینگتون با برخورداری از زیرساختهای فناوری پیشرفته، منابع انسانی متخصص و نزدیکی به مراکز قانونگذاری، بستری مناسب برای تمرکز بیشتر بویینگ بر پروژههای دفاعی، فضایی و دولتی فراهم کرده است. این تصمیم همچنین نشاندهنده بازتعریف موقعیت برند بویینگ پس از چالشها و بحرانهای سالهای اخیر است؛ بهویژه در مسیر بازیابی اعتبار و توسعه همکاریهای استراتژیک. انتخاب این موقعیت جغرافیایی نهفقط تصمیمی اداری، بلکه حرکتی هوشمندانه برای تقویت جایگاه برند بویینگ در آینده صنعت هوافضا بهشمار میرود.
رنگ های برند بویینگ
رنگهای بویینگ بهطور عمده شامل آبی، سفید و سبز هستند که هرکدام معنا و پیام خاصی دارند:
- آبی: رنگ اصلی برند بویینگ، که نماد اعتماد، امنیت، ثبات و دقت است. این رنگ در صنعت هوانوردی بسیار اهمیت دارد چرا که حس اطمینان و حرفهای بودن را به مشتریان و کاربران منتقل میکند. آبی همچنین نمایانگر آسمان و فضاست، که بهعنوان مرزهایی که بویینگ به آنها تعلق دارد، استفاده میشود.
- سفید: رنگ سفید در برند بویینگ نشاندهنده پاکیزگی، سادگی و نوآوری است. این رنگ در طراحی لوگو و سایر مواد تبلیغاتی بویینگ بهطور گستردهای استفاده میشود و نمایانگر شفافیت و آیندهنگری برند است.
- سبز: در برخی از پروژهها و کمپینهای برند بویینگ، رنگ سبز بهعنوان نماد پایدار بودن و تمرکز بر محیط زیست و فناوریهای سازگار با طبیعت استفاده میشود. این رنگ به تعهد بویینگ به توسعه هواپیماهای سبز، استفاده از سوختهای پایدار و رعایت استانداردهای زیستمحیطی اشاره دارد.
این رنگها با ترکیب اصولیشان نمایانگر هویت بصری برند بویینگ هستند؛ برندی که در عین نوآوری و پیشرفت، بر امنیت، اعتماد و مسئولیتپذیری تمرکز دارد.

آرکتایپ برند بویینگ
برند بویینگ بهطور واضح با آرکتایپ ماجراجو تطابق دارد. این برند همواره بهدنبال کشف مرزهای جدید در صنعت هوانوردی و فضانوردی است. بویینگ با روحیهای کاوشگر و جسورانه، بهطور مداوم به دنبال گسترش افقهای خود و رسیدن به ناشناختهها است. این برند نهتنها به آسمانها محدود نمیشود، بلکه به فضا نیز چشم دوخته و با پروژههایی مانند Boeing Starliner، بهدنبال اکتشافات فضایی و کشف دنیای جدید است.
بویینگ با این آرکتایپ، همیشه در جستجوی نوآوری است و با تولید هواپیماهای پیشرفته مانند ۷۸۷ Dreamliner، نشان داده که حاضر است مرزهای صنعت هواپیمایی را شکسته و به سمت آیندهای با فناوریهای پایدار و کارآمد حرکت کند. بویینگ نمایانگر شجاعت، کشف و تلاش برای پیشرفت است و در دل هر هواپیمای خود، روح ماجراجویی و اکتشاف را حمل میکند.
ویژگی های برند بویینگ
موفقیت برند بویینگ به دلایل متعددی برمیگردد که مهمترین آنها عبارتند از:
- نوآوری مستمر: از نخستین هواپیماهای توربوجت گرفته تا سوختگیری هوایی و فضاپیماهای پیشرفته.
- تمرکز بر ایمنی پرواز: هرچند در دورههایی با چالشهایی روبهرو بوده، اما بهطور مداوم تلاش کرده استانداردهای ایمنی را ارتقا دهد.
- مقیاس جهانی: بویینگ در بیش از ۱۵۰ کشور فعالیت دارد و مشتریان دولتی و خصوصی بسیاری را پوشش میدهد.
- برندینگ هوشمندانه: بویینگ همواره هویتی حرفهای، محافظهکار و در عین حال پیشرفته را حفظ کرده است.
هواپیماهای مشهور بویینگ
بویینگ طی سالها مدلهای بسیاری را طراحی کرده که هر کدام در زمان خود، نقطه عطفی در صنعت هوانوردی بودهاند:
- Boeing 737: پرفروشترین هواپیمای مسافربری تاریخ.
- Boeing 747: هواپیمای چهار موتوره پهنپیکر که تحول عظیمی در سفرهای بینقارهای ایجاد کرد.
- Boeing 777: هواپیمای مدرن دوربرد با بهرهوری سوخت بالا.
- Boeing 787 Dreamliner: یکی از پیشرفتهترین هواپیماهای جهان با بدنهی کامپوزیتی، مصرف سوخت بهینه و طراحی آیندهنگر.
بخش نظامی و فضایی برند بویینگ
در کنار هواپیماهای تجاری، برند بویینگ یکی از بزرگترین پیمانکاران نظامی جهان است. این شرکت:
- هواپیماهای نظامی مانند F/A-18 Super Hornet و KC-46 را تولید میکند.
- با ناسا در پروژههای فضایی مانند Starliner همکاری میکند.
- در ساخت ماهوارهها، سیستمهای دفاع موشکی و کنترل فضایی فعالیت دارد.
این بخش، علاوه بر درآمدزایی بالا، باعث افزایش اعتبار تکنولوژیک بویینگ شده است.
چالش های برند بویینگ
اگرچه برند بویینگ در اوج قرار دارد، اما با چالشهایی هم روبهرو بوده است:
- بحران Boeing 737 MAX که پس از دو سانحه مرگبار، منجر به زمینگیر شدن این مدل در سراسر جهان شد.
- رقابت فشرده با ایرباس که در برخی بازارها، سهم بویینگ را کاهش داده است.
- مشکلات زنجیره تأمین، بهویژه پس از بحرانهای جهانی مانند کرونا و کمبود قطعات.
بویینگ با سرمایهگذاری در فناوریهای جدید، بازسازی روابط با نهادهای بینالمللی و تمرکز بر شفافیت، سعی دارد این چالشها را پشت سر بگذارد.
استراتژی های آینده برند بویینگ
برند بویینگ برای حفظ رهبری در صنعت جهانی، چند مسیر کلیدی را دنبال میکند:
- هواپیماهای پایدارتر و سبزتر: تمرکز بر کاهش آلایندگی، استفاده از سوختهای پایدار و طراحی بدنههای سبک.
- خودکارسازی پرواز: با بهکارگیری هوش مصنوعی و فناوریهای خودران.
- پیشرفت در بخش فضایی: مشارکت در مأموریتهای ماه و مریخ در همکاری با ناسا و آژانسهای بینالمللی.
- نوآوری در تجربهی سفر: طراحی داخلی بهتر، اینترنت پرسرعت هوایی و بهبود کیفیت پرواز برای مسافران.
جمع بندی
برند بویینگ تنها یک نام تجاری نیست؛ بلکه نمادی از جسارت، نوآوری و فناوری پیشرفته در صنعت هوافضا است. با وجود چالشهایی که در سالهای اخیر تجربه کرده، این برند همچنان آیندهای روشن دارد.
برند بویینگ نهتنها مسیر هوانوردی تجاری را شکل داده، بلکه در رؤیای بشر برای رفتن به فضا هم نقش دارد. اگر به دنبال الگویی برای رشد، انطباق با تغییرات و آیندهنگری هستید، برند بویینگ یکی از بهترین نمونهها در جهان تجارت و صنعت است.

سوالات متداول
در این بخش، به برخی از رایجترین سوالاتی که در مورد برند بویینگ پرسیده میشود، پاسخ میدهیم. هدف ما ارائه اطلاعات جامع و مفید برای آشنایی بیشتر شما با این شرکت هوافضای بزرگ آمریکایی، تاریخچه، ویژگیهای متمایز کننده، محصولات و چالشهای پیش روی آن است. امیدواریم این پرسش و پاسخها به شما در درک بهتر بویینگ کمک کند.
برند بویینگ در سال ۱۹۱۶ توسط ویلیام بوئینگ در سیاتل، واشنگتن تاسیس شد. این شرکت در ابتدا با نام “Aero Products Company” شناخته میشد و در زمینه تولید هواپیماهای چوبی و پارچهای برای ارتش ایالات متحده در طول جنگ جهانی اول فعالیت میکرد. پس از جنگ، بویینگ به تولید هواپیماهای تجاری و پستی روی آورد و به تدریج به یکی از بزرگترین و مهمترین شرکتهای هوافضا و صنایع دفاعی در جهان تبدیل شد.
بویینگ به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد خود شناخته میشود:
سابقه طولانی و نوآوری: بویینگ سابقهای بیش از یک قرن در صنعت هوافضا دارد و همواره در زمینه طراحی و تولید هواپیماهای تجاری و نظامی پیشرو بوده است.
تنوع محصولات و خدمات: بویینگ طیف گستردهای از محصولات شامل هواپیماهای تجاری، هواپیماهای نظامی، هلیکوپترها، ماهوارهها، موشکها و خدمات پشتیبانی مرتبط را ارائه میدهد.
رهبری در فناوری: بویینگ سرمایهگذاری قابل توجهی در تحقیق و توسعه انجام میدهد و در زمینههایی مانند مواد پیشرفته، سیستمهای پروازی خودکار و فناوریهای پایدار هوانوردی پیشتاز است.
حضور جهانی: بویینگ یک شرکت چندملیتی است که محصولات و خدمات خود را به مشتریانی در سراسر جهان عرضه میکند و دارای زنجیره تامین و تاسیسات تولیدی بینالمللی است.
بویینگ در سالهای اخیر با چالشها و انتقاداتی روبرو بوده است، از جمله:
حادثه سقوطهای ۷۳۷ MAX: دو حادثه مرگبار سقوط هواپیماهای بویینگ ۷۳۷ MAX در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ منجر به زمینگیر شدن این مدل در سراسر جهان و انتقادات گسترده در مورد ایمنی و فرآیندهای تولید بویینگ شد.
مشکلات مربوط به کیفیت تولید: در سالهای اخیر، گزارشهایی از مشکلات مربوط به کنترل کیفیت و نقص در تولید برخی از هواپیماهای بویینگ منتشر شده است که نگرانیهایی را در مورد ایمنی ایجاد کرده است.
رقابت شدید: بویینگ در بازار هواپیماهای تجاری با رقابت فزایندهای از سوی شرکتهایی مانند ایرباس روبرو است.
بویینگ به عنوان یکی از بازیگران اصلی صنعت هوافضا، به دنبال غلبه بر چالشهای اخیر و حفظ جایگاه خود به عنوان یک رهبر نوآور است. این شرکت بر موارد زیر تمرکز دارد:
بهبود ایمنی و کیفیت: بویینگ اقدامات گستردهای را برای تقویت فرآیندهای تولید و اطمینان از ایمنی محصولات خود در پیش گرفته است.
توسعه فناوریهای پایدار: بویینگ به دنبال توسعه هواپیماهای با مصرف سوخت کمتر و انتشار آلایندگی پایینتر است.
نوآوری در محصولات و خدمات: بویینگ به سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه برای ارائه محصولات و خدمات جدید و پیشرفته ادامه میدهد.
تقویت روابط با مشتریان و نهادهای نظارتی: بویینگ تلاش میکند تا اعتماد از دست رفته را بازسازی کند و روابط قویتری با مشتریان و سازمانهای نظارتی برقرار نماید.